Noże
Bowie - legenda Dzikiego Zachodu Te legendarne już, wywodzące
się z Ameryki ciężkie noże robocze i bojowe noszą nazwisko Jamesa
Bowie, słynnego uczestnika walk na noże. Były używane zarówno przez żołnierzy
w wojnie secesyjnej, jak i później przez myśliwych, polujących na bizony oraz
przez kowboi. Pierwszy wzór noża wykonany przez brata J. Bowie
ok. roku 1831, przypominał ówczesny hiszpański nóż myśliwski i niewiele różnił
się od żeźnickiego. Najczęściej używane noże bowie mają głownię o długości
co najmniej 15 cm, a bywają też dochodzące do 30 cm. Szerokość ostrza wynosi zwykle
4 do 5 cm. Grzbietowa krawędź głowni jest pokryta często wastwą miękkiego metalu
(np. miedź lub mosiądz). Między głownią i rękojeścią zamocowany jest duży jelec
(garda) z kolorowego metalu. Uchwyt noża wykonany bywa z drewna, kości słoniowej
albo poroża. Zakrzywiona część ostrza ułatwia skórowanie zwierzyny,
natomiast krawędź prosta służy do krojenia - podobnie jak w tradycyjnym nożu fińskim.
Tyle tylko, że typowe noże bowie z początku XIX. wieku były bez porównania cięższe
i większe. Mówiono, że nóż Bowie powinien być na tyle długi, aby służyć jako miecz;
na tyle ostry, aby zastąpić brzytwę; tak szeroki, aby służyć za wiosło i tak ciężki
jak siekiera. Taka jest legenda amerykańskiego noża Bowie,
a jaka jest (subiektywna) rzeczywistość? Prosta krawędź noża pozwala łatwo kroić
w talarki np. warzywa albo owoce, jednak ciężar noża nie zachęca do korzystania
z niego w kuchni. W terenie można ciąć nim gałęzie, ale rąbanie drewna na kawałki
nie jest ani wydajne, ani wygodne. Podsumowując: można nóż
Bowie wykorzystać jako nóż myśliwski do patroszenia zwierzyny, jako sprzęt kuchenny
do krojenia chleba i warzyw, albo jako siekierę do rąbania drewna - ale po co?
Prościej jest wziąć do tych celów - jak Finowie - mały nóż i siekierę. Może
po prostu kowal Jamesa Bowie, kując na co dzień lemiesze i topory, zrobił najmniejszy
nóż, jaki potrafił, a wyszedł mu "noż Bowie". Starannie
wykonany i estetycznie ozdobiony nóż Bowie może być cennym elementem kolekcji,
ozdobą właściciela i w pewnym sensie symbolem jego statusu. 07-01-2011
SK |