Pikutek na Wysoczyźnie Elbląskiej

W związku z długim sierpniowym weekendem postanowiłem wyruszyć w teren, na płn-wsch. od Elbląga. Strome, morenowe wzgórza porośnięte buczyną i pocięte głębokimi jarami, malownicze wioski z domami podcieniowymi i gotycką architekturą sakralną, bystre strumyki, Zalew Wiślany.
W tak pięknych okolicznościach przyrody nie mogło zabraknąć jakiegoś klimatycznego noża.
Jako, że niedawno stałem się posiadaczem tlimowego Pikutka, wybór padł na niego.

Projekt "Pikutek" miał już kilka odsłon. Nóż, który opisuję pochodzi ze znanej już miłośnikom noży Tlima serii FG. To porządnie wykonane narzędzie przeznaczone do pracy. W zamyśle twórcy jego przeznaczeniem miało być patroszenie. Moim zdaniem projekt jest na tyle uniwersalny, że sprawdzi się także podczas uprawiania turystyki.

Dane techniczne:
długość ostrza: ~ 12cm
długość całkowita: ~ 25cm
grubość ostrza: ~3mm

Nóż wykonany został z niskostopowej narzędziowej stali NC6 i poddany wielocyklowej obróbce cieplnej. Jej celem jest uzyskanie jak najmniejszej ziarnistości metalu, co poprawia właściwości mechaniczne ostrza.
Wysoką twardość (ponad 60HRC) uzyskano poprzez hartowanie martenzytyczne. Okładziny zrobione są z kompozytu płótna i żywicy syntetycznej, czyli popularnej micarty. Micarta została wypiaskowana, co pozytywnie wpłynęło na jej przyczepność do dłoni.
Rękojeść przymocowano do głowni za pomocą dwóch miedzianych, czernionych tulejek.
Mamy tu do czynienia z kontrukcją typu fulltang, tzn. że trzpień odwzorowuje kształt rękojeści.
Takie połączenie gwarantuje sztywność i wytrzymałość. Na smukłym ostrzu o profilu drop point położono niski szlif typu skandynawskiego, który od wieków sprawdza się na śnieżnej północy.
Na głowni nabita jest punca Tlima i literka "W", która oznacza, że nóż poddano wspomnianej już wielocyklowej obróbce cieplnej.

Po wstępnych oględzinach i domowych testach w kuchni zapakowałem nóż do skórzanej pochwy i ruszyłem na szlak. W terenie używałem go do przyrządzania posiłków i przygotowywania drewna na ognisko. Pogoda była w kratkę, więc była okazja zobserwować czy nóż faktycznie "rdzewieje w oczach" jak twierdzą przeciwnicy NC6. Nie zabierałem ze sobą ostrzałki przypuszczając, że nóż o tak wysokiej twardości nie zdoła stępić się w ciągu kilku dni leśnej wędrówki. Nie myliłem się. Po powrocie z wypadu wygłądziłem krawędź tnącą na skórzanym pasku z pastą polerską i ogoliłem sobie przedramię.
Wysoko zahartowana na martenzyt NC6 długo trzyma ostrość, a w porównaniu do hartowanych bainitycznie bushcraftów tnie bardziej "jadowicie", agresywniej.
Poza krojeniem produktów spożywczych używałem noża do ścinania gałęzi, korowania, strugania patyków a nawet batonowania (do czego nie zachęcam). Przeznaczeniem noża zahartowanego w ten sposób jest cięcie, w tym wypadku batonowanie było nadużyciem, które jednak nóż zniósł bez szemrania.

Rękojeść noża jest ergonomiczna, nie wyślizguje się z dłoni. Pewny uchwyt poprawia podcięcie pod palec wskazujący i szorstka micarta podana zabiegowi piaskowania.

Leśna kuchnia. Tutaj nóż najlepiej radzi sobie z mięsem, pieczywem i miękkimi warzywami. Słusznej długości ostrze pozwala na komfortowe ukrojenie sobie pajdy chleba czy plastra szynki. Nie znam się na sprawianiu zwierzyny, ale słyszałem że noże do patroszenia wykonane przez Tlima i poddane analogicznej obróbce cieplnej zbierają wśród myśliwych pozytywne opinie. Pamiętajmy jednak, że nie jest to specjalistyczny nóż kuchenny.

Jeśli chodzi o prace w drewnie to są one żywiołem dla noża ze szlifem typu "scandi". Cienka krawędź tnąca pozwala na swobodne cięcie i struganie, a szybko zwiększająca się na krótkim odcinku grubość ostrza sprawia, że działa ono jak klin, co jest pomocne np. podczas batonowania.

Zaletą takiego rozwiązania jest także większa niż np. w przypadku wysokiego szlifu płaskiego wytrzymałość ostrza na boczne naprężenia.

NC6 nie sprawia trudności podczas ostrzenia, chociaż daje się zauważyć różnicę między martenzytem, a niżej zahartowanym bainitem. Stal ściera się nieco wolniej. Jak już wspomniałem warto w końcowej fazie ostrzenia przeciągnąć ostrze na pasku z pastą polerską, zwłaszcza jeżeli mamy z planie obróbkę drewna albo zapragniemy się naszym nożem ogolić.

Podczas użytkowania Pikutka nie miałem żadnych problemów z korozją, chociaż deszcz padał codziennie i nóż narażony był na działanie wilgoci. Wystarczyło go po użyciu wytrzeć o spodnie i to wszystko. Jeśli jednak nóż ma leżakować w szufladzie to proponuję potraktować go jakimś olejkiem.

Za stosunkowo niewielkie pieniądze otrzymałem uniwersalny, wytrzymały, profesjonalnie zahartowany nóż, który sprawdził się w terenie. Dłuższy od klasycznego bushcrafta, będzie też dłużej od niego trzymał ostrość. Choć odbiorcą tego modelu ma być myśliwy to myślę, że można polecić go każdemu, kto potrzebuje ostrego narzędzia podczas aktywnego wypoczynku nałonie przyrody.

Karol Sęk (vrtel)